In 2020 komt een groep van circa 40 mensen naar buiten met inspirerende verhalen om noorderlingen aan te zetten om samen de regie te pakken voor de toekomst van de regio. De groep zet toekomstverhalen uiteen met vele verschillende invalshoeken. Toch hebben de verhalen één gemeenschappelijke boodschap: AANzetten tot samenwerking met gebundelde noordelijke energie.

Verhalen over de toekomst
De groep boog zich driemaal twee dagen over de toekomst van de regio en deelde zeer diverse perspectieven over trends, ontwikkelingen en mogelijkheden met elkaar. De groep werkt nu de toekomstverhalen uit, waarin de vraag centraal staat hoe Noord-Nederland zich eventueel zou kunnen ontwikkelen.

Het worden verhalen over hoe noordelingen kunnen omgaan met uitdagingen in de toekomst. Het zijn geen voorspellingen (wat er zal gaan gebeuren) en de verhalen presenteren ook geen gezamenlijk beleid of visie (wat we willen dat er zal gebeuren). 

De manier waarop de verhalen tot stand komen, is met behulp van een Transformatief Scenario’s Proces (TSP). Reos Partners, een onafhankelijke sociale onderneming met meer dan 10 jaar wereldwijde ervaring in TSP, begeleidde het proces van a tot z. Zie voor meer uitleg over de TSP methode en andere TSP voorbeelden ook verder hieronder.

Met deze TSP methodiek is een groep mensen bij elkaar gebracht om een open dialoog op vrijwillige basis te hebben, om zo met elkaar na te denken over wat de toekomst zou kunnen brengen. Bij dit proces gaat het om de perspectieven die deze mensen binnen brengen, los van waar ze werkzaam of actief zijn.

Het is een groepsproces waarbij ongeveer veertig mensen mee doen, het zogenaamde ‘Scenario Team’. Zij staan centraal in dit proces. Zij bepalen de inhoud van de verhalen en de verspreiding en de communicatie. Ze zijn momenteel nog bezig met het uitwerken van de verhalen en de verdere acties die sommige met elkaar willen ondernemen voor een betere toekomst. Het proces is dan ook nog niet tot een einde gekomen.

De dialogen hebben in besloten kring plaatsgevonden en de inhoud van de verhalen zijn vertrouwelijk tot deze klaar zijn. Dat is een belangrijke randvoorwaarde voor het succesvol volbrengen van dit creatieve groepsproces. Dit doet recht aan de inzet van de Scenario Team leden die oprecht en intensief samenwerken om toekomstverhalen te creëren en zich willen concentreren op het eindproduct.

De drie provincies als geheel (dus: inwoners, bedrijven, overheden en organisaties) kunnen met de toekomstverhalen hun voordeel doen. In die zin kunnen de verhalen bijdragen aan anders denken bij lange termijn ontwikkelingen en samenwerkingen binnen de regio. De verhalen zijn bedoeld om een ​​open kader te creëren om antwoorden te vinden op vragen, zoals: welke kansen en uitdagingen hebben we en kunnen we tegenkomen? Wat zijn onze opties? En wat zullen we beter en anders gaan doen?

Een selectie uit het portfolio van Reos Partners

Noord-Mozambique kanaliseert de toekomst (2017-2018)

Het westelijke gedeelte van de Indische Oceaan voorziet miljoenen mensen in hun levensonderhoud. Vanwege de snelle veranderingen bestaat het risico dat ontwikkeling in dit gebied achterblijft. Er bestaat een kans dat het ecosysteem wordt ondermijnd en vernietigd, terwijl het zoveel bijdraagt aan het bestaansminimum en de lage inkomens in de kustgebieden.

Met het doel om de duurzame ontwikkeling en het management van het noordelijke Mozambique kanaal binnen de west Indische Oceaan regio te ondersteunen, heeft dit project een groep bij elkaar gebracht voor een transformationeel scenario proces. De groep bestaat uit verschillende nationale overheidsvertegenwoordigers, intergouvernementele mechanismen, NGO’s, private sectoren en maatschappelijke initiatieven. Het proces heeft samenwerking mogelijk gemaakt, waaruit partnerships zijn ontstaan. De verschillende belanghebbenden hebben samen een gedeelde visie gecreëerd, doordat ze zich hebben verdiept in verschillende verhalen en gekomen zijn tot aannemelijke scenario’s. Dit zal leiden tot ontwikkelen van gedeelde doelen en strategieën voor oceaan management.

Deze groep van ‘on-gelijkgestemden’ realiseerde zich, door de ontwikkeling van de scenario’s, dat bepaalde keuzes en trajecten het behalen van nummer 14 van de internationaal vastgestelde doelen voor duurzame ontwikkeling (‘Life below water’) in deze regio in gevaar zou kunnen brengen. Het proces heeft ook sterkere samenwerkingsverbanden en een gedeeld begrip tot stand gebracht tussen invloedrijke leiders die eerder niet samen, maar langs elkaar heen werkten.

Lees hier meer over de scenario’s voor de toekomst van het noordelijke Mozambique kanaal

Scenario’s voor landhervorming in Zuid-Afrika (2014-2016)

Hoe maak je landhervorming effectief? Een vraag die speelt voor vele Zuid Afrikanen. Reos Partners heeft het Vumelana Fonds geholpen een groep bij elkaar te brengen en een transformationeel scenario proces op te zetten, om de mogelijkheden van landhervorming in Zuid Afrika te onderzoeken. Om landhervorming in het land mogelijk te maken en zo bij te dragen aan duurzame ontwikkeling.

Het proces bracht een groep samen van beleidsmakers, traditionele leiders, leiders vanuit de Communal Property Institution (CPI), activisten, mensen uit het bedrijfsleven, academici en consultants. Moeilijke gesprekken en discussies konden op een productieve manier plaatsvinden binnen het proces. Te verwachte uitdagingen en mogelijkheden hebben geleid tot een besluitvorming en hoe de toekomst te kunnen vormgeven.

De vier scenario’s belichten de mogelijke reacties van Zuid Afrikanen op de uitdagingen en onzekerheden, wanneer het gaat om te toekomst van landhervorming. Het gezamenlijk creëren van deze verhalen heeft geleid tot nieuwe relaties tussen verdeelde mensen, een begrip op elkaars perspectief, en het ontstaan van nieuwe benaderingen en overwegingen. De scenario’s worden als referentie gebruikt in het parlement en in huidige gesprekken over land onteigening. Een tal van de deelnemers gebruikt het werk om tot nieuwe voorstellen voor landhervorming te komen.

Lees hier meer over de toekomstbeelden van landhervorming in Zuid-Afrika

Scenario’s voor de gezondheidssector in Amerika (2016-2017)

De Amerikaanse bevolking heeft te maken met grote verschillen tussen bevolkingsgroepen wanneer het gaat over uitkomsten van de gezondheidszorg. Een kortere levensverwachting, de waarschijnlijkheid om te sterven aan een bepaalde ziekte en kwetsbaarder voor ernstige fysieke en emotionele schade blijken afhankelijk van een reeks variabelen (bijvoorbeeld etnische achtergrond, sociaaleconomische status, geslacht).  Veel mensen zijn niet in staat om op een gezonde manier te leven en daardoor wordt het welzijn en de welvaart van hele gemeenschappen bedreigd.

Sinds er een gezondheidscrisis in de Verenigde Staten heerst, heeft de Robert Wood Johnson Foundation steun verleend aan Reos Partners om een diverse belanghebbende groep van leiders bij elkaar te brengen. Na het bestuderen van de systemen en de relaties die van invloed zijn op de gezondheid op zowel individueel en maatschappelijk niveau, werd er strategisch nagedacht over de mogelijke toekomsten van de gezondheidssector. Een helder scenario kan zowel individuele als collectieve acties stimuleren, die mogelijk ook van invloed zijn op de toekomst.

Impact zal bereikt worden door drie scenario’s: een marktplaats (voor bedrijven), een conferentieruimte (voor beleid en voorschriften) en een keukentafel (voor lokale actie).

Zie hier de scenario’s: Possible Futures for Health and Health Equity in the USA, 2017-2030

Mexico Posibles (2015 – 2018)

Veel misdaad, geweld en corruptie zorgen voor een gevoel van een nationale crisis onder de bevolking van Mexico, waarbij drie gerelateerde kwesties centraal staan: ongelijkheid, onzekerheid en illegaliteit. Met het doel om te werken aan een Mexico waar meer gelijkheid, veiligheid en rechtsstaat zal bestaan, heeft een groep betrokken Mexicaanse leiders Reos Partners uitgenodigd om een transformationeel scenario proces te ontwerpen en te faciliteren.

Dit project verzamelde de perspectieven van 180 mensen, inclusief inheemse leiders, zakenmensen, vakbondsleiders, politici, ambtenaren, kunstenaars en militaire leiders. Het bracht 90 leiders samen die behoefte hadden om samen te werken en aandacht te schenken aan de problemen in hun land,  vanuit hun verschillende situaties om elkaar aan te vullen.

Het transformationeel scenario proces leverde een reeks van vier scenario’s op, die mogelijke toekomsten van Mexico beschrijven. De scenario’s geven inzichten en prioriteiten aan voor acties, en hebben geleid tot een verscheidenheid aan experimenten om de illegaliteit, ongelijkheid en onveiligheid op lokaal, regionaal en nationaal niveau te verminderen. Door dit proces zijn meerdere relaties ontstaan tussen de verschillende systemen, maar ook tussen actoren die elkaar eerder als vijanden beschouwden.

Voor de project website, klik hier

Scenario’s van educatie in Brazilië (2014 – 2017)

Dit project bracht een scenarioteam samen van 32 leiders op het gebied van onderwijs in Brazilië. Ze gingen met elkaar de dialoog aan over de verschillende, en vaak tegenstrijdige, perspectieven om transformatieve scenario’s voor de toekomst van het basisonderwijs in Brazilië te ontwikkelen. In plaats van een verbond te sluiten, of een gemeenschappelijke agenda tot stand te brengen, gaf  dit transformationeel scenario proces een kans om actief naar elkaar te luisteren, conflicten en verschillen tot op de bodem uit te zoeken, en een creatieve dialoog mogelijk te maken.

De scenario’s, verspreid via een uitgebreide reeks communicatiekanalen, hebben bijgedragen aan een visie voor langere termijn. Het heeft het openbare debat verrijkt en gestimuleerd, van discussies op fora, van scholen en gemeenschappen tot op het niveau van de samenleving als geheel. Op deze manier heeft het geïnspireerd en aangezet tot geïnformeerde strategieën, en geleid tot beslissingen en acties op het gebied van onderwijs in Brazilië. De overheersende verhalen en wereldbeelden werden uitgedaagd en bevraagd, en het heeft een wederzijds begrip en vertrouwen tot stand gebracht in een verdeeld systeem.

Voor meer informatie, klik hier

Scenario’s voor het drugsprobleem in Amerika (2013 – 2014)

De ‘war on drugs’ heeft voor regeringen in Noord- en Zuid-Amerika, maar ook wereldwijd in de afgelopen veertig jaar voor enorme kosten gezorgd en is desondanks de vele maatregelen nog niet gewonnen. Ondanks de vooruitgang op sommige gebieden, toont het drugsprobleem aanhoudend hoge niveaus van verslaving, opsluiting en geweld.

De Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS) heeft in 2013 Reos Partners ingeschakeld, samen met  onze partnerorganisatie Center for Leadership and Management (CLG, Colombia), om een ​​transformationeel scenario proces te leiden. Dit proces heeft perspectieven verzameld van 75 leiders op het gebied van drugs. En bracht een diverse groep samen van 46 mensen vanuit sectoren zoals veiligheid, gezondheid, onderwijs, maar ook zakenmensen, inheemse culturen, internationale organisaties, het rechtssysteem, het maatschappelijk middenveld en de politiek, om een ​​scenarioteam te vormen. Het team ontwikkelde vier scenario’s die verschillende kanten van het drugsprobleem belichten. De scenario’s beschrijven hoe het er in 2025 uit zou kunnen zien, afhankelijk van wat de regeringen zullen doen.

Colombiaanse president Juan Manuel Santos beschreef de scenario’s als ‘realistische opties, zonder vooroordelen of dogma’s.’ Er is veel positieve media aandacht geweest rondom het rapport in zowel Amerika als Europa. Het rapport met scenario’s werd dan ook algemeen erkend als een bijdrage die verandering heeft mogelijk gemaakt in een debat die compleet vast zat.

Zo heeft het rapport een belangrijke en invloedrijke bijdrage geleverd om strategische gesprekken opnieuw te gaan voeren en in een ander kader te zien. Het vormde de basis voor een jaarlijkse bijeenkomst van de ministers van Buitenlandse Zaken binnen de OAS in juni 2013, die tot nieuwe overeenkomsten kwam over de nieuwe strategie, ‘The Hemispheric Drug Strategy’.

Klik hier om meer te lezen over dit project

Scenario’s voor de toekomst van de noordelijke Cauca-vallei en Buenaventura (2017 – 2019)

Na tientallen jaren van burgeroorlog, werd in 2016 een nationaal vredesakkoord bekrachtigd en het conflict in Colombia officieel beëindigd. Echter, veel actoren in de regio van de noordelijke Cauca-vallei en Buenaventura vonden deze overeenstemming niet genoeg voor vrede en welvaart na jaren van conflict. Ze geloofden dat ze nieuwe manieren moesten ontwikkelen voor deze nieuwe context.

Deze actoren, in samenwerking met Reos Partners, stonden jaren tegenover elkaar in een gewapend conflict, maar kwamen nu samen voor een transformationeel scenario proces. Deze groep bestond uit boeren, landeigenaren, inheemse leiders, leiders van Afro-afstammelingen, de FARC, andere politieke partijen, academici en leiders uit de zakenwereld. Terwijl de groep werkte volgens het scenario proces, begrepen ze welke factoren mogelijk invloed hebben op de toekomst van de regio. De groep identificeerde en begon te werken om vrede te bereiken in de regio.

Reos Partners ondersteunde de ontwikkeling van een team van Colombiaanse facilitatoren, om dit project maar ook andere regionale vredesprojecten in het land te kunnen ondersteunen. Het proces is nog steeds aan de gang, maar er zijn tot nu toe vier scenario’s tot stand gekomen over mogelijke toekomsten in de regio. De scenario’s vragen om actie te ondernemen. Het heeft ook tot de initiële verbindingen geleid tussen leiders in de regio, waarvan sommige eerder betrokken waren bij gewapende conflicten tegen elkaar. Door het lokale team van ervaren facilitatoren, is er een omgeving gecreëerd waar andere vergelijkbare processen kunnen plaatsvinden en de ondersteuning kunnen krijgen die ze nodig hebben.